TAALSTRUCTUUR
Het begrip wordt geduid door het presenteren van de definitie uit de kennisbasis (uitleggen), door het aanreiken van ondersteunende
theorie (uitbreiden), door het bieden van visualisatie in de vorm van film- of illustratiemateriaal (uitbeelden) en door het geven van
praktijkvoorbeelden waaruit de toepassing van het begrip blijkt (uitproberen).
Het begrip
UITLEGGEN
WAT?
UITBREIDEN
WAT IN DE THEORIE?
UITBEELDEN
WAT OP BEELD?
UITPROBEREN
WAT IN DE PRAKTIJK?
GERELATEERDE BEGRIPPEN
Omschrijving
De startbekwame leerkracht creëert taalonderwijs waarin de leerling de ordening en systematiek in taal op alle niveaus kent
en kan benoemen.
Toelichting
De taalstructuur van het Nederlands is uniek, net als de taalstructuur in iedere taal uniek is. Dit geldt voor alle niveaus van taal:
het fonologische, morfologische, syntactische en semantische niveau.
Om het Nederlands in de volle breedte, zowel mondeling als schriftelijk, te beheersen en te beschouwen, is een zekere kennis
van die structuur noodzakelijk. Voorbeelden van syntactische noties zijn enkelvoudige zin, samengestelde zin en
voegwoorden; tijden van de zin, zoals verleden en tegenwoordige, voltooide en onvoltooide tijd; verschillende
werkwoordsvormen, zoals persoonsvorm, infinitief en voltooid deelwoord; zinstypen zoals vraagzinnen, mededelende zinnen,
bijzinnen, actieve en passieve zinnen, of, meer gericht op het schriftelijk taalonderwijs: de directe en de indirecte rede.
Voorbeelden van relevante begrippen op semantisch en morfologisch niveau zijn samenstelling, synoniem en tegenstelling.
Met deze noties heeft de leerling cognitief gereedschap in handen om ontdekkingen te doen in de systematiek in taal en dit
te gebruiken voor reflectie op zijn eigen taalgebruik.
Op alle niveaus zijn in de Tussendoelen en Leerlijnen van de SLO (www.tule.nl) metatalige begrippen genoemd die verband
houden met reflectie op de taalstructuur.
Binnenkort vind je hier artikelen en verwijzingen naar (hand)boeken en internetsites die je kunt gebruiken om het
begrip nader te duiden.
Binnenkort vind je hier filmpjes of illustraties die je kunt gebruiken om het begrip te visualiseren.
Binnenkort vind je hier voorbeelden uit de onderwijspraktijk (lesvoorbeelden, checklists, kijkwijzers) om te zien hoe het
begrip toepassing kent.
Binnenkort vind je hier de begrippen uit de kennisbasis die aan dit begrip zijn gerelateerd.
