COGNITIEVE TAALFUNCTIES
Het begrip wordt geduid door het presenteren van de definitie uit de kennisbasis (uitleggen), door het aanreiken van ondersteunende
theorie (uitbreiden), door het bieden van visualisatie in de vorm van film- of illustratiemateriaal (uitbeelden) en door het geven van
praktijkvoorbeelden waaruit de toepassing van het begrip blijkt (uitproberen).
Het begrip
UITLEGGEN
WAT?
UITBREIDEN
WAT IN DE THEORIE?
UITBEELDEN
WAT OP BEELD?
UITPROBEREN
WAT IN DE PRAKTIJK?
GERELATEERDE BEGRIPPEN
Omschrijving
De startbekwame leerkracht creƫert authentieke taaltaken met verschillende cognitieve taalfuncties, zodat de leerling deze
taalfuncties leert hanteren.
Toelichting
De spreker hanteert cognitieve functies van taal om te verwijzen naar betekenissen en concepten. Via taal benoemt en
ordent hij de werkelijkheid. De startbekwame leerkracht besteedt in zijn onderwijs aandacht aan de verschillende cognitieve
functies. Cognitieve taalfuncties kunnen op de volgende manier gerangschikt worden op mate van complexiteit (Kuiken &
Vermeer 2005):
-
rapporteren: verslag doen van iets wat in de werkelijkheid voorkomt. Hieronder vallen: benoemen/etiketteren,
beschrijven, vergelijken (Dit is een visje met een lange staart, die andere is korter.);
-
redeneren: beschrijving waarin een extra denkstap wordt verwoord. Hieronder vallen: chronologisch ordenen;
concluderen; middel-doelrelatie of instrumentele relatie leggen; oplossen van een probleem; oorzaak-gevolgrelatie
leggen (Als we de deur van de koelkast opendoen, gaat de cavia piepen, want dan wil hij ook eten.);
-
projecteren: verplaatsen in de gedachten en de gevoelens van iemand anders (Esra heeft geen zin om te spelen. Ze is
verdrietig want haar konijn is dood.)
De cognitieve taalfuncties verwijzen naar de conceptualiserende functie van taal.
Binnenkort vind je hier artikelen en verwijzingen naar (hand)boeken en internetsites die je kunt gebruiken om het
begrip nader te duiden.
Binnenkort vind je hier nog meer filmpjes of illustraties die je kunt gebruiken om het begrip te visualiseren.
Binnenkort vind je hier voorbeelden uit de onderwijspraktijk (lesvoorbeelden, checklists, kijkwijzers) om te zien hoe het
begrip toepassing kent.
Binnenkort vind je hier de begrippen uit de kennisbasis die aan dit begrip zijn gerelateerd.